Evergreen Labs và Làm việc với Cộng đồng: lời khuyên từ thực địa (P1)
Trên hành trình tạo tác động tích cực, một trong những niềm vui và cảm giác đạt được thành tựu lớn nhất của chúng tôi là được làm việc ở cấp cơ sở, cùng với cộng đồng địa phương, nông dân, công nhân hoặc người nhặt rác. Với mục tiêu trở thành tác nhân của sự thay đổi, thúc đẩy thế giới hướng tới các giải pháp bền vững, chúng tôi đảm bảo tác động của mình thông qua sự tham gia trực tiếp của người thụ hưởng. Công việc của chúng tôi với các cấp cơ sở luôn là mỏ neo để đảm bảo cách tiếp cận, giải pháp và hành động của mình mang tính hòa nhập xã hội nhất có thể. Tại sao chúng tôi lại chọn con đường này và chẳng phải có những con đường khác dễ dàng hơn? Mong muốn “một chiều” tạo ra sự thay đổi được thúc đẩy bởi niềm đam mê và hình ảnh về một thế giới “lý tưởng” thôi là chưa đủ, đặc biệt là trước những vấn đề phức tạp về môi trường và biến đổi khí hậu mà chúng tôi đang cố gắng giải quyết. Để thúc đẩy tính bền vững và hòa nhập, những người thực hiện dự án phải đặt mình vào vị trí của người thụ hưởng và cố gắng thấu hiểu những rào cản hành động cũng như các yếu tố khuyến khích chấp nhận thay đổi.
Nhưng làm thế nào chúng ta có thể hiểu được các cộng đồng địa phương? Làm thế nào để họ cũng hiểu chúng ta? Cách tiếp cận tốt nhất cho công việc phát triển và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng là gì? Loạt bài đăng blog của chúng tôi trong tháng tới sẽ tập trung vào việc chia sẻ kinh nghiệm trong lĩnh vực làm việc với cộng đồng mà Evergreen Labs tự hào đã hình thành và tích lũy được trong 5 năm hỗ trợ 15 dân tộc thuộc 80 cộng đồng trên khắp Việt Nam.
Nào, hãy cùng chúng tôi bắt đầu với câu hỏi cơ bản: “Cộng đồng là gì?”. Cộng đồng, trong xã hội học, có một sự phát triển thú vị về định nghĩa trong suốt chiều dài lịch sử (xem thêm tại đây). Tuy nhiên, luôn có ba yếu tố liên quan: tương tác xã hội, mối quan tâm chung và khu vực địa lý. Khi ảnh hưởng của một yếu tố lấn át hai yếu tố còn lại, nó sẽ thúc đẩy định nghĩa của cộng đồng theo hướng đó. Theo đó, một cộng đồng bị ảnh hưởng mạnh bởi các yếu tố địa lý có thể ám chỉ một địa điểm hoặc một khu vực xóm làng nào đó. Khi các tương tác xã hội chiếm ưu thế, cộng đồng được sử dụng để ám chỉ một hệ thống bản địa hóa ràng buộc các nhóm và thể chế xã hội. Ngoài ra, một cộng đồng có thể được tạo ra nhờ vào mối liên kết vô hình giữa các cá nhân dường như không liên quan, ví dụ như một bản dạng chung hoặc một tập hợp các niềm tin và tập quán chung. Cho dù là trường hợp nào, nó cũng đòi hỏi sự tận tâm và nhạy cảm khi làm việc với cộng đồng. Dưới đây là các nguyên tắc hướng dẫn của Evergreen Labs với hy vọng sẽ làm sáng tỏ vấn đề và giúp bạn định hướng khi làm việc với cộng đồng của mình.
Nguyên tắc 1: Công khai và minh bạch
Nhìn chung, Công khai và Minh bạch là giá trị cốt lõi trong tất cả các nỗ lực xây dựng quan hệ, chứ không phải chỉ trong tương tác với những cộng đồng vốn dĩ dễ bị tổn thương. Đây là một nguyên tắc tối quan trọng trong việc thiết lập lòng tin giữa hai bên. Nếu bạn muốn cộng đồng cùng tham gia, bạn cần thuyết phục họ rằng sự tham gia của họ là đáng giá. Các thành viên trong cộng đồng cần được thông báo đầy đủ về dự án, các mục tiêu, hàm ý, yêu cầu, kỳ vọng và quy trình của dự án, để họ thực sự tự đưa ra quyết định tham gia. Hồ sơ công khai về các bên liên quan như tổ chức, nhà tài trợ, người thụ hưởng, v.v. cũng cần được cung cấp.
Tất nhiên, trong hầu hết các trường hợp, chỉ cung cấp thông tin không thôi cũng chưa chắc đảm bảo được sự tham gia. Một cộng đồng, mặc dù bị ràng buộc bởi các giá trị chung, vẫn là một tập thể các cá nhân với những sở thích, tính cách và hoàn cảnh khác nhau. Những phản ứng (có thể) hoàn toàn trái ngược nhau đối với dự án của bạn là điều dễ hiểu. Và đây là lúc mà sự công khai sẽ phát huy tác dụng. Có thể có những rào cản đối với sự tham gia của một nhóm nào đó mà chúng ta không lường hết và điều quan trọng là người làm việc với cộng đồng phải lắng nghe những tiếng nói chưa được bày tỏ và sẵn sàng giải quyết mối bận tâm của người tham gia với sự nhiệt tình tương tự, ngay cả khi đó không phải là những điều được dự đoán ban đầu. Hãy theo dõi bài viết tiếp theo của chúng tôi khi chúng tôi tiếp tục cuộc thảo luận này về các lời khuyên và ví dụ về thực hành tốt nhất trong việc thu hút sự tham gia của cộng đồng từ EGL!
